หนึ่งในเครื่องปรุงหลักของอาหารญี่ปุ่นที่ทุกคนรู้จักกันดีก็คือ “ซีอิ๊วปรุงรสหรือซอสถั่วเหลือง” ซึ่งถือได้ว่าเป็นเครื่องปรุงพื้นฐานที่ช่วยให้รสชาติของอาหารอร่อยมากขึ้น และยังเข้ากันได้ดีกับวัตถุดิบต่าง ๆ ของประเทศญี่ปุ่นอีกด้วย เราอาจจะคิดว่าซอสถั่วเหลืองหรือโชยุนั้นมีเพียงรูปเเบบเดียวตามที่เราคุ้นเคย แต่ความจริงแล้วซีอิ๊วปรุงอาหารจากแดนปลาดิบนั้น มีหลากหลายรูปแบบเป็นอย่างมาก วันนี้เราจึงจะพาไปรู้จักกับซีอิ๊วที่นิยมใช้ปรุงอาหารทั้ง 5 ประเภท ใครที่ชื่นชอบอาหารแดนอาทิตย์อุทัยจะต้องห้ามพลาดเลยค่ะ
ซีอิ๊วญี่ปุ่นมีความสำคัญอย่างไรต่ออาหารญี่ปุ่น
ซีอิ๊วญี่ปุ่น มีรสชาติหลักคือความเค็มที่แทรกด้วยรสหวานตามธรรมชาติจากวัตถุดิบ บางชนิดจะมีรสชาติเปรี้ยวเล็กน้อยและมีความเผ็ดนิด ๆ มักถูกใช้ในการปรุงอาหารแทบทุกเมนู ทั้งนำไปปรุงรสชาติอาหารให้มีความกลมกล่อมเเละสมดุล ช่วยเพิ่มสีสันให้กับจานอาหาร เป็นเครื่องจิ้มของอาหารหลากหลายประเภท (โดยเฉพาะอาหารที่ไม่ผ่านการปรุงสุกอย่างเช่นซาซิมิ) นอกจากนั้นยังเป็นส่วนประกอบในน้ำสลัดงาญี่ปุ่นอีกด้วย
ซีอิ๊วญี่ปุ่นแตกต่างจากที่อื่น ๆ อย่างไรบ้าง ?
สำหรับความแตกต่างของซีอิ๊วญี่ปุ่นกับที่อื่น ๆ ก็คือ กระบวนการและรสชาติที่แตกต่างกันไปอย่างสิ้นเชิง โดยจะมีความละเอียดอ่อนและมีรสชาติที่ซับซ้อนเป็นสูตรเฉพาะตัว เนื่องจากมีกระบวนการผลิตรวมไปถึงตัวแปรต่าง ๆ มากมาย หลายคนได้พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าสามารถที่จะบอกได้ทันที ว่าซีอิ๊วขาวที่ได้ชิมนี้เป็นของประเทศญี่ปุ่น
ทำความรู้จักกับซีอิ๊วญี่ปุ่นทั้ง 5 ประเภท
1.โคอิคุจิ โชยุ (濃口醤油)
โคอิคุจิ หรือ ซีอิ๊วดำ เป็นซีอิ๊วที่นิยมใช้ปรุงอาหารทั่วไปกันมากที่สุด ผลิตขึ้นมาจากข้าวสาลีและถั่วเหลืองสามารถใช้ปรุงอาหารได้หลากหลายวิธี ทั้งปรุงเป็นซอสปรุงรสชาติหรือใช้เป็นซอสจิ้ม มีเอกลักษณ์ตรงรสชาติที่กลมกล่อม ผสมผสานความเปรี้ยวความหวานและความขมไว้ได้เป็นอย่างดี มีปริมาณเกลือทั้งหมด 16% ยี่ห้อที่คนนิยมก็คือ Kikkoman
2.อุสุคุจิ โชยุ (淡口醤油)
อุสุคุจิ หรือ ซีอิ๊วขาว เป็นโชยุที่มีปริมาณเกลือสูงกว่าซีอิ๊วดำแบบปกติ นั่นก็เป็นเพราะว่าในกระบวนการผลิตจะใช้เกลือจำนวนมากเพื่อช่วยยับยั้งกระบวนการหมัก เป็นเครื่องปรุงที่นิยมใช้กับการปรุงอาหารประเภทข้าวผัด และอาหารที่ต้องใช้วิธีการเคี่ยวอย่างเช่นน้ำซุปอุด้ง สีของซีอิ๊วชนิดนี้จะเข้ากันได้ดีกับส่วนผสมอื่น ๆ ซึ่งจะทำให้อาหารน่าทานยิ่งขึ้น มีปริมาณเกลืออยู่ที่ 18-19%
3.ทามาริ (たまり醤油)
ทามาริ เป็นซีอิ๊วที่นิยมใช้กันมากในภูมิภาคชูบุ (แถบนาโกย่า) ส่วนมากคือจังหวัดไอจิ มีรสชาติและเนื้อสัมผัสที่เข้มข้นและมีกลิ่นหอมกว่าประเภทอื่น ทามาริจะผลิตมาจากถั่วเหลืองเท่านั้นโดยจะมีข้าวสาลีเพียงเล็กน้อยหรืออาจจะไม่มีเลย มักใช้เป็นเครื่องจิ้มกับซูชิและซาซิมิ รวมถึงใช้เคลือบขนมข้าวเกรียบหรือเซ็มเบ้ มีปริมาณเกลืออยู่ที่ 16%
4.ชิโร โชยุ (白醤油)
ชิโรโชยุเป็นสิ่งที่ตรงกันข้ามกับทามาริซีอิ๊ว เนื่องจากส่วนผสมของโชยุประเภทนี้ทำมาจากถั่วเหลืองเพียงเล็กน้อย คำว่า ชิโระ ภาษาญี่ปุ่นแปลว่าสีขาว ดังนั้นซีอิ๊วชนิดนี้จึงมีสีใส มีความเข้มข้นน้อยกว่าซีอิ๊วดำ ถูกจัดให้อยู่ในประเภทของซีอิ๊วขาว คนญี่ปุ่นนิยมใช้โชยุชนิดนี้ในการรักษาสีสันจริงของวัตถุดิบในอาหาร มีปริมาณของน้ำตาลและเกลือค่อนข้างสูง
5.ไซชิโคมิ โชยุ (再仕込み醤油)
ไซชิโคมิโชยุ หรือที่คนญี่ปุ่นเรียกอีกอย่างว่าซีอิ๊วหมักสองครั้ง เนื่องจากมีขั้นตอนในการหมักถึง 2 ขั้นตอนเพื่อให้ได้ซีอิ๊วที่มีความเข้มข้นมากกว่าปกติ ราคาของซีอิ๊วประเภทนี้จึงค่อนข้างที่จะสูง นิยมนำมาทานคู่กับซาซิมิและซูชิ มีปริมาณเกลืออยู่ที่ 16%
วิธีการเลือกซื้อซีอิ๊วขาวที่ดีที่สุด
การเลือกซื้อซีอิ๊วขาวที่ดีก่อนอื่นคือ ต้องเลือกให้ตรงกับความต้องการของเรา จากนั้นให้ดูที่คุณภาพเป็นหลัก ซอสถั่วเหลืองที่ดีควรมีเฉพาะส่วนผสมที่มาจากธรรมชาติ เช่นถั่วเหลือง ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ เกลือ และน้ำ อีกทั้งควรเลือกที่มีระบุเอาไว้ว่า ใช้วิธีการกลั่นจากธรรมชาติ หลีกเลี่ยงยี่ห้อที่เติมสารกันบูด น้ำเชื่อมข้าวโพด รวมไปถึงสารเคมีอื่น ๆ ที่เราไม่รู้จัก โดยซีอิ๊วญี่ปุ่นยี่ห้อที่โด่งดังและได้รับความนิยมที่สุดมีดังนี้ Kikkoman,Yamasa,Kamebishi และKishibori
เครื่องปรุงอย่างเช่นซีอิ๊วญี่ปุ่นถึงแม้จะเป็นอะไรที่ขาดไม่ได้เลยจริง ๆ แต่ก็ควรที่จะควบคุมปริมาณการรับประทานในแต่ละวัน เพราะมีปริมาณเกลือที่ค่อนข้างสูง ทั้งนี้ก็ไม่ใช่ว่าซีอิ๊วจะมีแต่โทษเพียงอย่างเดียวเนื่องจากกรรมวิธีในการหมักจึงทำให้ซีอิ๊วพวกนี้มีประโยชน์ต่อร่างกายเช่นเดียวกัน มีปริมาณสารต่อต้านอนุมูลอิสระสูง มีโปรตีน วิตามินเค และสารอาหารอื่น ๆ อย่างไรก็ตามในซีอิ๊วก็ยังมีปริมาณโซเดียมที่ต่ำกว่าเกลือแกง ดังนั้นคนญี่ปุ่นจึงนิยมใช้ซีอิ๊วในการปรุงอาหารมากกว่าเกลือนั่นเองล่ะค่ะ
แหล่งที่มาข้อมูล https://www.justonecookbook.com
เครดิตภาพ bluewolf-japan
– ภาพหน้าปก https://www.freepik.com
Credit ฝากถอนไม่มีขั้นต่ำ